Rozwój kolei w najbliższych dekadach ma kluczowe znaczenie dla ochrony środowiska naturalnego. Podkreśla to polityka Europejskiego Zielonego Ładu, czyli m.in. zmniejszenie emisji CO2 poprzez świadomy wybór ekologicznego środka transportu, jakim niewątpliwie jest pociąg. Jednym z podstawowych czynników rozwoju jest wykwalifikowana kadra pracowników. Podczas trwającego Europejskiego Roku Kolei, warto przyjrzeć się zawodom związanym z bezpieczeństwem ruchu kolejowego i… rozważyć któreś z nich jako przyszłe miejsce pracy?
Z analiz Urzędu Transportu Kolejowego przeprowadzonych na koniec 2020 r. wynika, że niemal połowa wszystkich pracowników kolei to osoby powyżej 50 roku życia. Z powodu wieku emerytalnego lub ze względu na pogarszający się stan zdrowia obecnej kadry, pojawiła się konieczność zatrudnienia młodych osób. Pracownicy kolei mają niezwykle odpowiedzialne zadania. Dzięki nim pasażerowie i towary bezpiecznie dojeżdżają do celu. Na sukces składa się synergia pracy wielu osób, należą do nich między innymi maszynista, kierownik pociągu, konduktor, dyżurny ruchu czy automatyk urządzeń sterowania ruchem kolejowym.
Maszynista
Maszynista to bardzo odpowiedzialne stanowisko, które wymaga ponadprzeciętnego refleksu oraz umiejętności koncentrowania uwagi przez długi czas. Aby móc pracować w tym zawodzie należy posiadać licencję maszynisty wydawaną przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego oraz świadectwo maszynisty. Mile widziane, choć nieobowiązkowe, jest również wykształcenie techniczne. Maszynista powinien znać podstawy budowy pojazdów trakcyjnych oraz umieć odczytywać sygnalizację świetlną, która przesyła około 20 różnorodnych komunikatów. Współcześnie praca na tym stanowisku jest wspierana przez zaawansowane technologie, które ułatwiają bezpieczne prowadzenie pociągu.
Kierownik pociągu / konduktor
Każdy kto kiedyś jechał pociągiem z całą pewnością spotkał kierownika pociągu i konduktora. To osoby kojarzone najczęściej ze sprawdzaniem i sprzedażą biletów. Jednak na tym nie kończą się ich zadania. Są odpowiedzialne za bezpieczeństwo pasażerów. Doskonale znają i potrafią zastosować zasady pierwszej pomocy, odpowiadają za rozwiązywanie sytuacji konfliktowych oraz wszelkich nieprzewidzianych komplikacji. Na tych stanowiskach doskonale sprawdzą się osoby, które lubią kontakt z drugim człowiekiem oraz ruch. Praca konduktora nigdy nie jest monotonna. Zmieniające się widoki za oknem oraz różnorodność podróżujących na co dzień dostarczają nowych wrażeń oraz pozwalają się rozwijać. Za sprawne funkcjonowanie drużyny konduktorskiej odpowiada kierownik pociągu. Koordynuje przepływ informacji wewnątrz załogi oraz z pasażerami.
Dyżurny ruchu
Aby pociąg mógł bezpiecznie przejechać przez stację niezbędna jest obecność dyżurnego ruchu. Taka osoba pilnuje wjazdu, postoju oraz wyjazdu pociągów. Nadzoruje między innymi pracę zwrotnic umożliwiających zmianę toru oraz wykolejnic, które w awaryjnych sytuacjach mogą wykoleić pociąg i zapobiec poważnemu wypadkowi. Dyżurny kontroluje, czy dany tor jest pusty i odpowiada za to, aby nie zdarzały się kolizje. Pozostaje w kontakcie z maszynistą za pośrednictwem semaforów i łączności radiowej. Osoba na stanowisku dyżurnego ruchu powinna być odporna na stres i mieć bardzo podzielną uwagę. Mimo zaawansowanej technologii używanej w tej pracy, nie ma tu miejsca na błędy.
Automatyk sterowania ruchem kolejowym
Automatyk to człowiek praktycznie niewidoczny dla przeciętnego podróżującego pociągiem. Jednak to dzięki niemu podróż jest tak bezpieczna, a pasażerowie mogą dotrzeć do celu. Codziennie dba o prawidłowe działanie urządzeń sterowania ruchem oraz sygnalizacji na przejazdach kolejowych. Do jego obowiązków należy również ich budowanie, przebudowywanie, regulacja oraz bieżące naprawy. To świetna praca dla tak zwanych „złotych rączek”. Automatyk sterowania ruchem kolejowym powinien cechować się również wytrzymałością fizyczną oraz dobrą kondycją. Nierzadko aby usunąć usterkę musi ze skrzynką z narzędziami przejść nawet kilka kilometrów.
Dla młodych osób wybór ścieżki kariery najczęściej nie jest łatwy. Z myślą o nich Urząd Transportu Kolejowego przygotował zbiór najważniejszych informacji. Rekrutację do klas o profilu kolejowym na rok szkolny 2021/2022 prowadziły 53 technika oraz 10 szkół branżowych I stopnia. Na stronie www.rokkolei.pl chętni znajdą przewodnik po szkołach kształcących na kierunkach kolejowych oraz pomoc w znalezieniu pracy. Zawody kolejowe to nie tylko odpowiedzialne stanowiska, ale też ciekawe i pełne wyzwań miejsca pracy